डॉ. एस. के. गोडसे, डॉ. ए. एल. नरंगलकर
या आठवड्याच्या सुरवातीपासून किमान तापमानात वाढ झालेली असल्यामुळे आंब्यावरील तुडतुड्यांचा प्रादुर्भाव वाढण्याची शक्‍यता आहे. डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठ, दापोली येथील फलोद्यान विभागाच्या प्रक्षेत्राची पाहणी केली असता नुकताच तुडतुड्यांचा प्रादुर्भाव होत असल्याचे निदर्शनास आले आहे.
या वर्षी लांबलेला पावसाळा, उशिरा आलेली पालवी, तसेच थंडीचे वाढलेले प्रमाण यामुळे आंब्यामध्ये मोहोर येण्याची प्रक्रिया उशिरा सुरू झालेली आहे. दक्षिण कोकण विभागामध्ये चांगला मोहोर आलेला आहे; परंतु वाढलेल्या थंडीच्या कालावधीमुळे फळधारणेचे प्रमाण बरेच कमी आहे. चिपळूण, दापोली परिसरासह उत्तर कोकण विभागामध्ये थंडी कमी होताच मोहोर येण्याची प्रक्रिया बऱ्यापैकी सुरू झालेली आहे. या आठवड्याच्या सुरवातीपासून किमान तापमानात वाढ झालेली असल्यामुळे आंब्यावरील तुडतुड्यांचा प्रादुर्भाव वाढण्याची शक्‍यता आहे. डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठ, दापोली येथील फलोद्यान विभागाच्या प्रक्षेत्राची पाहणी केली असता नुकताच तुडतुड्यांचा प्रादुर्भाव होत असल्याचे निदर्शनास आले आहे.
सर्वसाधारण आंबा मोहोरावर तुडतुडे प्रथम व द्वितीय अवस्थेत आहेत, तेव्हा तुडतुड्यांच्या नियंत्रणाच्या दृष्टिकोनातून बागेच्या अवस्थेनुसार दुसरी अथवा तिसरी फवारणी आंब्याच्या खाली दिलेल्या सुधारित वेळापत्रकानुसार देणे गरजेचे आहे. तसेच, गेले तीन दिवस अचानक तापमानामध्ये वाढ झालेली असल्यामुळे ज्या बागेत फळधारणा झालेली आहे, अशा बागेतील फळांची गळ होण्याची शक्‍यता आहे. तरी, अशा बागांमध्ये शक्‍य असल्यास पाणी देण्याची सोय करावी.
आंबा मोहोर संरक्षणाचे सुधारित वेळापत्रक
अ.क्र. + फवारणीचा कालावधी + कीटकनाशक + 10 लिटर पाण्यासाठी प्रमाण + शेरा
1 +कीटकनाशकाची पहिली फवारणी +सायपरमेथ्रीन 25 टक्के प्रवाही किंवा फेनव्हॅलरेट 20 टक्के प्रवाही किंवा डेकॅमेथ्रीन 2.8 टक्के प्रवाही +3 मि.लि. 5 मि.लि. 9 मि.लि. +या फवाऱ्यामुळे पावसाळ्यानंतर कोवळ्या फुटीवर येणाऱ्या तुडतुड्यांपासून संरक्षण होते. कोवळी पालवी व तुडतुडे असल्यासच फवारणी करावी
2 +कीटकनाशकाची दुसरी फवारणी (बोंगे फुटत असताना) +क्विनॉलफॉस 25 टक्के प्रवाही कार्बारील 50 टक्के (पामी) +20 मि.लि. 20 मि.लि. +या फवारणीसोबत भुरी आणि करपा रोगांच्या नियंत्रणासाठी पाण्यात मिसळणारे गंधक 20 ग्रॅम किंवा कार्बेन्डाझिम 10 ग्रॅम किंवा हेक्‍झाकोनॅझोल 5 मि.लि. किंवा थायोफनिटमेथिल 10 ग्रॅम किंवा प्रॉपिनेब 20 ग्रॅम मिसळावे
3 +कीटकनाशकांची तिसरी फवारणी (दुसऱ्या फवारणीनंतर मोहोर फुलण्यापूर्वी दोन आठवड्यांनी) +इमिडाक्‍लोप्रिड 17.8 टक्के प्रवाही किंवा क्‍लोथियानिडीन 50 टक्के (WDG) +3 मि.लि. 1.2 ग्रॅ. +तिसऱ्या, चौथ्या फवारणीसाठी कीटकनाशकाच्या द्रावणामध्ये भुरी रोगाच्या नियंत्रणासाठी हेक्‍झाकोनॅझोल 5 मि.लि. किंवा पाण्यात मिसळणारे गंधक 20 ग्रॅम किंवा कार्बेन्डाझिम 10 ग्रॅम मिसळावे
4 +चौथी फवारणी (तिसऱ्या फवारणीनंतर दोन आठवड्यांनी) +थायोमेथॉक्‍झाम 25 टक्के दाणेदार +1.0 ग्रॅ.
5 +पाचवी फवारणी (चौथ्या फवारणीनंतर दोन आठवड्यांनी ) +फेन्थोएट 50 टक्के प्रवाही किंवा डायमेथाएट 30 टक्के प्रवाही +20 मि.लि. 10 मि.लि.
6 +सहावी फवारणी (पाचव्या फवारणीनंतर गरज असल्यास दोन आठवड्यांनी) +पाचव्या फवारणीमध्ये सुचविलेल्या कीटकनाशकापैकी न वापरलेले + +गरजच असल्यासच फवारणी करावी
डॉ. एस. के. गोडसे ः 9423804578
(लेखक कीटकशास्त्र विभाग, डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठ, दापोली येथे कार्यरत आहेत.)
Ref. Link: http://www.agrowon.com/Agrowon/20120228/5700868582075048876.htm
